اخلاق زیست‌محیطی – مصاحبه با دکتر احمد عابدی سروستانی

بحران زیست‌محیطی از انضمامي‌ترين معضلاتي است كه بشر امروز با آن مواجه است. اين معضل باعث گرديده تا انديشمندان به فكر بازخواني نسبت انسان و .طبيعت و بررسي بايدها و نبايدها متناسب با شرايط كنوني بيفتنداخلاق زیست‌محیطی حوزه نوظهوری است كه در آن موضوعاتي ازاین‌دست موردبحث و بررسي قرار مي‌گيرد.

آینده‌اندیشی فناوری‌های انقلابی در حال ظهور (شناختی، زیستی، اطلاعاتی، نانو)

مصاحبه با دکتر علی پایا

تکنولوژی بدیل و تکنولوژی دینی

مصاحبه با دکتر مصطفی تقوی استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف

تکنولوژی و عواقب آن

مصاحبه با پروفسور اندرو فینبرگ  استاد دانشگاه  سیمون فریزر کانادا در حاشیه همایشی ملی  «فرهنگ و تکنولوژی» 

گزارشی از سمینار اخلاق و فناوری

سمینار « اخلاق و فناوری» به همت اندیشکده مهاجر و با همکاری معاونت فرهنگی دانشگاه صنعتی شریف روز دوشنبه اول خردادماه در آمفی‌تئاتر انجمن فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف برگزار گردید. 

گزارشی انتقادی از نشست‌ فلسفه تکنولوژی : هایدگر به‌مثابه گشتل !

شنبه دوم اسفندماه هزار و سیصد و نودوپنج بود که  برای شرکت در نشست فلسفه تکنولوژی به تالار کمال دانشکده ادبیات دانشگاه تهران رفتم. امید داشتم که این نشست تصویری از وضعیت فلسفه تکنولوژی در ایران را  برای من مجسم کند، این امید محقق شد اما تصویر چندان دلپذیر نبود.

« فرصت در انسخده » ، روایتی از یک فرصت مطالعاتی

جناب آقای محمد نمازی، دانشجوی دکتری فلسفه علم دانشگاه شریف، در برنامه‌ای که اخیراً به همت کارگروه اخلاق و فناوری اندیشکده مهاجر در سالن سمینار گروه فلسفه علم برگزار شد به ارائه تجربیات خود از فرصت مطالعاتی‌شان در دانشگاه توئنته کشور هلند پرداختند.

گزارشی از همایش فصلِ وصل

سومین اجلاس ملی فعالین شاخص جبهه فضای مجازی انقلاب اسلامی با نام فصل وصل  در مشهد مقدس برگزار شد. ابوطالب صفدری یکی از اعضای کارگروه اخلاق و فناوری که از شرکت کنندگان در این اجلاس بود، گزارش می دهد.

گزارشی از چهار جلسه با خانم دکتر ایرجی زاد درباره تهیه متن «COMEST»

سرکار خانم دکتر اعظم ایرجی زاد رئیس پژوهشکده نانو دانشگاه صنعتی شریف و نماینده ایران در کمیته اخلاق علم و فناوری در یونسکو ( COMEST )  می‌باشند. کمیته‌ای که تلاش می‌کند تا با ارائه بیانیه‌ای در سال ۲۰۱۷ تعهداتی اخلاقی برای تمام کشور‌های جهان درباره نحوه رشد و توسعه علم و فناوری ایجاد نماید.

گزارش یک جلسه

جلسه کارگروه اخلاق و فناوری با خانم دکتر علم الهدی و جمعی از اعضای هیئت‌علمی پژوهشگاه مطالعات بنیادین علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی

تحلیلی از همایش «فلسفه در مواجهه با فضای مجازی»

فلسفه اسلامی تا چه حدی می‌تواند به تحلیل مفاهیم جدید کمک کند؟

فناوریِ باز و دشمنانش

چرا فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات در ایران کارایی لازم را نمی‌توانند داشته باشند؟ //  پرنده ای که نداند آزادی چیست از باز ماندنِ درِ قفسش سرما می‌خورد…

لطفاً چند بسته زیارت…!

بورگمان در کتاب “فناوری و سیرتِ زندگیِ معاصر[۱]” تحلیل درخشانی از پیامدهای عمیق هستی‌شناسانۀ فناوری ارائه داده و آن را برای فهم وضعیت انسان معاصر به کار می‌بندد. محور اصلیِ تحلیل‌های او را دو مفهوم مصرف‌گرایی[۲] و فعالیت‌های کانونی[۳] تشکیل می‌دهد. در ادامه به‌طور مختصر با این دو مفهوم آشنا شده و از آن‌ها برای

گل یا پوچ ؟

پوچی یا نهیلیسمْ[۱] برخلاف نامش که شاید کمی مرموز و پیچیده به نظر بیاید اصلاً پدیدۀ عجیب‌وغریبی نیست. دست‌کم در روزگارِ ما. روزگاری که به نحو غیرقابل تشخیصی با پوچی به‌هم‌پیچیده است. اصلاً لازم نیست تا دست به دامنِ استدلال‌های پیچیدۀ فلسفی شویم تا بتوانیم این پوچیِ دامن‌گیر را نشان دهیم.

داستان یک اشتباه : چرا هدایت تحصیلی به هدایت تحمیلی تبدیل شد؟

در تمام نظریه‌های اخلاقی که اخلاق تکنولوژی و نیز اخلاق فاوا ذیل آن قرار می‌گیرند، یکی از مباحث مهم و جدی، حل ناسازگاری‌ها و تعارضات اخلاقی‌ است. به‌عبارت‌دیگر موقعیت‌های فراوانی وجود دارد که در آن‌ها با تعارض یک یا چند ارزش اخلاقی مواجه ایم و باید سعی کنیم تا برون‌رفتی برای آن‌ها بیابیم.

کرونوسِ تکنولوژی

پردۀ آخر . . . . اسطوره‌ها را نهایتی نیست. چنین روایت‌شده که زئوس، فرزندِ کرونوس، از پدر انتقام سختی گرفت…

معرفی کتاب «اخلاق دغدغه های محیط زیستی»

کتاب «اخلاق دغدغه های محیط زیستی»  (The ethics of Environmental concern) اثر رابین اتفیلد (Robin Attfield) یک اثر کلاسیک در حوزه اخلاق محیط زیست محسوب می شود.

معرفی کتاب «اخلاق نورو»

علوم اعصاب به شکلی فزاینده به ما این امکان را می‌دهد تا جنبه‌های گوناگون رفتار انسانی را توضیح دهیم، پیش بینی کنیم یا حتی کنترل نماییم. چالش‌های اخلاقی که ازین پیشرفت‌ها ایجاد می‌گردد از مرز‌های اخلاق زیستی رایج  فراتر می‌روند

معرفی کتاب « تکنوفوبیا »

فناوری یک بهشت آرمان‌شهرانه را برای ما به ارمغان می‌آورد یا جهنمی ویران شهرانه؟. اگر گفته‌های بسیاری از دانشمندان که در حوزه‌های نوظهور فناوریِ قرن بیستم  فعالیت می‌کنند را  باور کنیم، آینده به شکل خیره‌کننده‌ای روشن خواهد بود.

معرفی کتاب « اخلاق، فناوری و مهندسی »

سؤالات اخلاق فراوانی پیش روی مهندسان و کارورزان فناوری وجود دارد سؤال‌هایی که شاید در وهله نخست پاسخ‌های ساده‌ای داشته باشند اما با دقت و موشکافی متوجه عمق و دشواری آن‌ها خواهیم شد. برای مثال سوالاتی مانند این‌که چه کسی را باید به‌عنوان مسئول انفجار شاتل فضایی چلنجر معرفی نمود و آیا سیستم‌های اطلاعاتی نوین

معرفی کتاب « فناوری اطلاعات و فلسفه اخلاق »

فناوری اطلاعات  یک بخش جدایی ناپذیر از فعالیت‌ها و ساختار های جامعه پسا صنعتی است. در عین حال این فناوری پرسش‌های دشوار اخلاقی را برانگیخته است که نیازمند تامل عمیق فلسفی و اخلاقی است.

معرفی کتاب « فلسفه آمریکایی فناوری : چرخش تجربی »

فلسفه کلاسیک تکنولوژی که به‌طور عمده  از تفکر مارتین هایدگر سرچشمه می‌گیرد، درواقع هجمه‌ای است به آرای متفکرانی مانند بیکن و دکارت که معتقد بودند که با به کار بستن علم و اخلاق فناوری‌های جدید بهشت زمینی در انتظار انسان خواهد بود.

گزارشی از جلسات شانزدهم و هفدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری

جلسه شانزدهم : خلاصه فصل نهم از کتاب فلسفه اطلاعات فلوریدی  و  جلسه هفدهم : خلاصه فصل چهارم از کتاب اخلاقی سازی فناوری فربیک

گزارش جلسات چهاردهم و پانزدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری

در جلسه چهاردهم چکیده مقالاتی که قرار است در سمیناری در آینده نزدیک ارائه شود، مطرح شد و در جلسه پانزدهم در مورد پرسش و پاسخ از لاتور بررسی هایی صورت گرفت. در ادامه با تفصیل بیشتر بخوانید.

جلسه سیزدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری

جلسه سیزدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری در تاریخ بیست و دوم اسفندماه برگزار شد. در این جلسه پس از بحث پیرامون مسائل ستادی کارگروه، مباحثه روی فصل سوم کتاب فربیک توسط اعضاء انجام پذیرفت که خلاصه آن فصل به شرح زیر است.

گزارشی از جلسه دوازدهم حلقه تخصصی اخلاق و فناوری

جلسه دوازدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری در تاریخ هشتم اسفندماه برگزار شد و پس از بحث و بررسی پیرامون مسائل ستادی کارگروه، آقای صفدری ادامه کتاب لوچیانو فلوریدی را ارائه کردند

گزارشی از جلسه یازدهم حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری

جلسه یازدهم از حلقه تخصصی کارگروه اخلاق و فناوری در تاریخ یکم اسفندماه برگزار شد و پس از بحث و بررسی پیرامون مسائل ستادی کارگروه، آقای صفدری ادامه فصل ششم از کتاب فلسفه اطلاعات فلوریدی را ارائه کردند. خلاصه مطالب ذیلاً تقدیم شده است.

گزارشی از جلسه اول حلقۀ مطالعاتی فلسفۀ تکنولوژی در ترم زمستان

این جلسه با محوریت دو کتاب دنبال  شد، دربارۀ اینترنت اثر فیلسوفِ آمریکایی هیوبرت دریفوس[۱] و رمان فرانکنشتاین اثر مری شلی[۲]. هر دویِ این آثار را می‌توان در زمرۀ آثارِ منتقدِ تکنولوژی به‌حساب آورد. البته در این جلسه به دلیل عمیق شدن مباحث متأسفانه به رمان فرانکنشتاین پرداخته نشد  و فقط در مورد کتاب دریفوس

فیس‌بوک برای حل مسائل اخلاقیِ خود یک فرآیند جدید پیشنهاد کرده است. اما آیا خودِ این فرآیند اخلاقی است؟

فیس‌بوک چگونه قرار است ارزش‌های کلیِ اخلاقی را به فرآیند تصمیم‌سازیِ خود ترجمه کند؟

ردپای یک فیلسوف در مسئله حریم خصوصی

 فیلسوفِ برجستۀ دانشگاه نیویورک، هلن نیسنبائوم[۱]، رویکرد خود به مسئلۀ حریم خصوصی را در رأس دستور کارِ ملی قرار داده است. ردپای وی در جای جای رویکرد جدید کمسیون تجارت فدرال به مسئله حریم خصوصی دیده می شود. 

چگونه باید حقِ شخصیِ فرد برای فراموش‌شدن را با حقِ اطلاعِ همگانی متوازن کرد؟

شورای مشورتی گوگل متشکل از ده نفر، ازجمله لوچیانو فلوریدی، استاد فلسفه و اخلاق اطلاعات دانشگاه آکسفورد و اریک اشمیت، مدیرعامل سابق گوگل می‌باشد. این شورا، با برگزاری جلسات و نشست‌های متعدد در کشورهای مختلف اروپا، سعی در حل مسائل اخلاقی پیشروی خود دارد.

واقعیت در پرتو نظریات یونگ

  حذف پیچیدگی روابط انسانی در الگوهای غیرتعاملی یک‌سویه مرسوم در دنیای معرفت

تست صدا

چالش‌های اخلاقی اصلاح ژنتیکی رویان انسان

فناوری‌های اصلاح ژنتیکی با کشف تکنیک CRISPR  وارد مرحله‌ای تازه‌ای از حیات خود شده‌اند. این تکنیک به دانشمندان کمک می‌کند تا بتوانند تک ژن‌ها را به‌صورت دلخواه با ژن‌های دیگر جایگزین کنند.

گزارشی از جلسات هفتم و هشتم تاریخ توسعه در ایران : جنبش مشروطه

ارائه بحث جنبش مشروطه توسط آقای بادامچی با این مسئله شروع شد که بدون فهم دو جریان تجددخواهی در ایران، امکان درک مسائل مشروطه وجود ندارد.

عصب‌شناسی، عدالت احیاگر

عصب‌شناسی اخلاق (neuroscience of ethics)  بخشی از اخلاق نورو  است که در آن تأثیر یافته‌های عصب‌شناختی بر مفاهیم اخلاقی و حقوقی مورد تأمل قرار می‌گیرد.

بحران علوم انسانی منقطع از عمل

چالش‌های اخلاقی اصلاح ژنتیکی رویان انسان

فناوری‌های اصلاح ژنتیکی با کشف تکنیک CRISPR  وارد مرحله‌ای تازه‌ای از حیات خود شده‌اند. این تکنیک به دانشمندان کمک می‌کند تا بتوانند تک ژن‌ها را به‌صورت دلخواه با ژن‌های دیگر جایگزین کنند.

عصب‌شناسی، عدالت احیاگر

عصب‌شناسی اخلاق (neuroscience of ethics)  بخشی از اخلاق نورو  است که در آن تأثیر یافته‌های عصب‌شناختی بر مفاهیم اخلاقی و حقوقی مورد تأمل قرار می‌گیرد.

هوش ماشینی توجه به اخلاق را مهم‌تر می‌سازد

زِینپ توفکچی (Zeynep Tufekci)[1] جامعه‌شناس تکنولوژی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه کارولینای شمالی است. او در این ویدیو به مبحثی تحت عنوان  اخلاق الگوریتم (Algorithm Ethics) می‌پردازد .

مقدمه‌ای بر فرا انسان‌گرایی

ویدئوی فوق کاری از انستیتو بریتانیایی مطالعات پسا انسان‌گرایی است که به بنیادهای نظری جنبش فرا انسان‌گرایی (Trans humanism) می‌پردازد. 

آیا امکان ساخت نظارت‌شده ماشین‌های هوشمند را داریم؟

 سم هریس، نویسنده، فیلسوف و نوروساینتیست مشهور در این ویدیو درباره خطر توسعه هوش مصنوعی بدون توجه به پیامدهای آن هشدار می‌دهد. هریس نظر برخی که ابر هوش مصنوعی را یک امکان بعید و شاید ناممکن می‌دانند رد می‌کند.

اخلاق زیست پزشکی در گفتگو با پیتر سینگر

پروفسور پیتر سینگر از اساتید برجسته دانشگاه پرینستون درزمینه اخلاق زیستی است. او یکی از طرفداران اصلی نظریات سودگرایانه اخلاقی در جهان کنونی بشمار می‌آید . ویدیوی فوق مربوط به مصاحبه پیتر سینگر درزمینه اخلاق زیست پزشکی در دانشگاه آکسفورد است.

به اشتراک می‌گذارم، پس هستم!

در حالی که تنهایی به رایج ترین رنج بشر مدرن تبدیل شده است، شبکه‌های اجتماعی با هدف بازیابی روابط اجتماعی در بستری نوین پا به عرصه وجود گذاشته‌اند. اما به نظر می رسد آن‌ها در حال دگرگونی جنس این دست از روابط اند.

چالشی اخلاقی : نگاهی به استدلال‌های موافق و مخالف استفاده از محصولات تراریخته

نگرانی‌ها درباره خطراتی که ممکن است غذاهای اصلاح ژنتیکی شده یا تراریخته برای انسان و محیط‌زیست در پی داشته باشند منجر به بحث‌های داغ و جنجالی میان طرفداران و مخالفان این نوع از محصولات هم در سطح جهانی و هم در داخل کشور شده است. 

ابعاد علمی و اخلاقی بهسازی انسان

ویدیو کاری از مرکز مستقل تحقیقات . PEW در ایالات‌متحده است که هدفش ارائه  اطلاعات درباره مسائل اجتماعی و برجسته‌سازی  گرایش‌های در حال شکل‌گیری در جامعه است.  به‌طور خاص تمرکز این ویدیو بر مسئله انقلاب بهسازی   revolution Enhancement  است 

وقتی کامپیوترها باهوش‌تر از ما شوند، چه خواهد شد؟

پروفسور نیک بوستروم (Nick Bostrom)  استاد فلسفه در دانشگاه آکسفورد است که از او بیش از ۲۰۰ کتاب و مقاله در موضوعات گوناگونی همچون اخلاق بهسازی انسانی، خطرات هوش مصنوعی ، سودگرایی و غیره به چاپ رسیده است. او در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۵ به انتخاب نشریه فارین پالسی به‌عنوان یکی از ۱۰۰ متفکر برتر

نسبت دین و فناوری (۲)

کریستن برگر (Christian Brugger) یک پژوهشگر برجسته درزمینه اخلاق و الهیات مسیحی است. او دکترای خود را در اخلاق مسیحی از دانشگاه آکسفورد اخذ نموده و بیشتر از ۲۰۰ مقاله و کتاب در موضوعاتی همچون اخلاق زیستی، اخلاق جنسی، نظریه قانون طبیعی در اخلاق، و همین‌طور حوزه‌های میان‌رشته‌ای مانند روانشناسی و انسان‌شناسی مسیحی دارد.

نسبت دین و فناوری (۱)

ری کرزول (Ray Kurzweil) نویسنده، مخترع و آینده‌پژوه برجسته آمریکایی است. بیل گیتس رئیس شرکت مایکروسافت معتقد است که او بهترین فرد در جهان برای پیش‌بینی آینده هوش مصنوعی است. حضور جنجالی سال‌های اخیر  او در شرکت گوگل نیز بسیاری را  متقاعد کرده که این شرکت به دنبال گام‌های بلند درزمینه هوش مصنوعی است.

مسائل اخلاقی در نوروفناوری‌های تغییردهنده حافظه

پروفسور متیو لیائو  عضو دپارتمان فلسفه دانشگاه نیویورک و رئیس برنامه اخلاق زیستی این دانشگاه است. از او مقالات و کتاب‌های متعددی در زمینه‌های گوناگونی اخلاقی ازجمله اخلاق زیستی ، اخلاق نورو و …. به چاپ رسیده است.

چگونه شبکه‌های اجتماعی هویت ما را شکل می‌دهند

اولریک شولتز(Ulrik Schultz) در این سخنرانی درباره شیوه‌ای که رسانه‌های اجتماعی هویت ما را شکل دهند به بحث می‌پردازد. ایشان در ابتدا از تأثیرات دوسویه انسان و فناوری سخن می‌گویند، این‌که چگونه ارزش‌ها و شیوه تفکر ما قادرند در فناوری‌ها به شکل مادی درآیند و سپس همان فناوری بر نحوه مواجه ما با عالم و

اخلاق رباتیک

جری کاپلان (Jerry Kaplan) یکی از دانشمند مطرح  علوم کامپیوتر در سطح جهان است و به‌عنوان یکی از پیشروان pen computing و دنیای تبلت ها شناخته می‌شود. او همچنین نویسنده، آینده‌پژوه ، کارآفرین و صاحب چندین شرکت معتبر تجاری است.